Χοληστερίνη LDL και HDL – Διάκριση σε καλή & Κακή

Η χοληστερόλη (ή χοληστερίνη) είναι μια λιποειδής ουσία που βρίσκεται σε όλους τους ιστούς του ανθρώπινου σώματος και έχει σημαντικό ρόλο στην καλή λειτουργία του οργανισμού. Συμμετέχει στη σύνθεση της κυτταρικής μεμβράνης, στην παραγωγή ορμονών και στη δημιουργία της βιταμίνης D. Ωστόσο, η υπερβολική παρουσία της στο αίμα μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρά προβλήματα υγείας, όπως καρδιοπάθειες και αγγειακά νοσήματα.

Είδη χοληστερόλης

1. LDL (Low-Density Lipoprotein): Η «κακή» χοληστερόλη, η οποία μπορεί να συσσωρευτεί στα τοιχώματα των αρτηριών και να δημιουργήσει αθηρωματικές πλάκες. Αυτές οι πλάκες μπορεί να οδηγήσουν σε στένωση των αρτηριών και αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακών νοσημάτων, όπως το έμφραγμα και το εγκεφαλικό επεισόδιο.
2. HDL (High-Density Lipoprotein): Η «καλή» χοληστερόλη, η οποία βοηθά στην απομάκρυνση της LDL από τις αρτηρίες και τη μεταφορά της στο ήπαρ, όπου μπορεί να διασπαστεί και να αποβληθεί από το σώμα. Υψηλά επίπεδα HDL συνδέονται με χαμηλότερο κίνδυνο καρδιοπαθειών.
3. Συνολική χοληστερόλη: Η συνολική ποσότητα χοληστερόλης στο αίμα, η οποία περιλαμβάνει τόσο την LDL όσο και την HDL. Παρότι η συνολική χοληστερόλη δίνει μια γενική εικόνα, δεν είναι τόσο καθοριστική όσο οι επιμέρους τιμές.
4. Τριγλυκερίδια: Αν και δεν είναι είδος χοληστερόλης, είναι σημαντικά λιπίδια του αίματος που συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο καρδιοπαθειών όταν βρίσκονται σε υψηλά επίπεδα.

Τι σημαίνει «υψηλή χοληστερίνη»;

Όταν ακούμε για «υψηλή χοληστερίνη», αναφερόμαστε συνήθως σε υψηλά επίπεδα LDL ή συνολικής χοληστερόλης. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει αυξημένος κίνδυνος για καρδιαγγειακά νοσήματα. Οι παράγοντες που μπορούν να συμβάλουν σε υψηλά επίπεδα χοληστερόλης περιλαμβάνουν:

• Διατροφή: Πλούσια σε κορεσμένα λιπαρά και τρανς λιπαρά.
• Κληρονομικότητα: Οικογενειακό ιστορικό υψηλής χοληστερόλης.
• Παχυσαρκία: Αυξημένο σωματικό βάρος.
• Καθιστική ζωή: Έλλειψη σωματικής άσκησης.
• Κάπνισμα: Επηρεάζει αρνητικά τα επίπεδα HDL.
• Ορισμένες ιατρικές καταστάσεις: Όπως ο διαβήτης και οι παθήσεις του θυρεοειδούς.

Πώς επηρεάζει την υγεία μας;

Η υψηλή χοληστερόλη μπορεί να προκαλέσει τη δημιουργία αθηρωματικών πλακών στις αρτηρίες, μειώνοντας τη ροή του αίματος και αυξάνοντας τον κίνδυνο για:

• Στεφανιαία νόσο: Μείωση της ροής του αίματος προς την καρδιά.
• Εγκεφαλικό επεισόδιο: Μείωση της ροής του αίματος προς τον εγκέφαλο.
• Περιφερική αρτηριακή νόσο: Μείωση της ροής του αίματος προς τα άκρα.

Η μέτρηση της χοληστερόλης είναι απαραίτητη για την αξιολόγηση της καρδιαγγειακής υγείας. Η κατανόηση των διαφορετικών τιμών χοληστερόλης και η διατήρησή τους σε υγιή επίπεδα μέσω ισορροπημένης διατροφής, άσκησης και, εάν χρειαστεί, φαρμακευτικής αγωγής μπορεί να μειώσει σημαντικά τον κίνδυνο σοβαρών προβλημάτων υγείας.

Για να ελέγξουμε την κατάσταση της χοληστερόλης μας, πρέπει να εξετάσουμε μια σειρά από αιματολογικές τιμές που μετρούν τα λιπίδια στο αίμα. Αυτές οι εξετάσεις είναι:

1. Ολική χοληστερόλη (Total Cholesterol): Η συνολική ποσότητα χοληστερόλης στο αίμα, η οποία περιλαμβάνει την LDL, την HDL και ένα ποσοστό των τριγλυκεριδίων.
2. HDL χοληστερόλη (High-Density Lipoprotein Cholesterol): Η λεγόμενη και «καλή» χοληστερίνη, η οποία βοηθά στην απομάκρυνση της LDL από τις αρτηρίες και την απομάκρυνση της από το σώμα μέσω του ήπατος.
3. LDL χοληστερόλη (Low-Density Lipoprotein Cholesterol): Η λεγόμενη και «κακή» χοληστερίνη, η οποία μπορεί να συσσωρευτεί στα τοιχώματα των αρτηριών, δημιουργώντας αθηρωματικές πλάκες και αυξάνοντας τον κίνδυνο για καρδιαγγειακές παθήσεις.
4. Τριγλυκερίδια (Triglycerides): Λιπίδια που βρίσκονται στο αίμα και χρησιμοποιούνται για ενέργεια. Υψηλά επίπεδα τριγλυκεριδίων συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο καρδιοπαθειών.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να πραγματοποιείται και μια πέμπτη εξέταση:

5. Μη-HDL χοληστερόλη (Non-HDL Cholesterol): Αυτή η τιμή υπολογίζεται αφαιρώντας την HDL από την ολική χοληστερόλη. Περιλαμβάνει όλες τις αθηρωματογόνες λιποπρωτεΐνες (LDL, VLDL, IDL, και χυλομικρόνια). Η μέτρηση της μη-HDL χοληστερόλης μπορεί να είναι χρήσιμη για την αξιολόγηση του κινδύνου για καρδιαγγειακές παθήσεις, ιδιαίτερα σε άτομα με υψηλά επίπεδα τριγλυκεριδίων.

Πίνακας Αναφοράς για τις Τιμές Χοληστερόλης

Οι παραπάνω τιμές μπορούν να διαφέρουν ελαφρώς ανάλογα με τις οδηγίες και τους στόχους που θέτει ο γιατρός σας, λαμβάνοντας υπόψη το ιστορικό υγείας σας και άλλους παράγοντες κινδύνου. Είναι σημαντικό να συζητήσετε με τον γιατρό σας για την ερμηνεία των αποτελεσμάτων και τα απαραίτητα βήματα για τη διατήρηση ή τη βελτίωση της καρδιαγγειακής σας υγείας.