Βρογχοκήλη – Ποια είναι τα είδη της; Πότε έχει ένδειξη η χειρουργική επέμβαση;

Η βρογχοκήλη ορίζεται ως η αύξηση του μεγέθους του θυρεοειδούς αδένα που υπερβαίνει τις φυσιολογικές διαστάσεις. Για να αποτελέσει, λοιπόν, ένας διογκωμένος θυρεοειδής αδένας μία βρογχοκήλη, θα πρέπει το μέγεθός του να υπερβαίνει κατά τουλάχιστον 50% το φυσιολογικό μέγεθος του θυρεοειδή αδένα.

Υπάρχουν διάφοροι τύποι βρογχοκήλης, που εξαρτώνται από την αιτία πρόκλησής της, την ύπαρξη ή μη όζων του θυρεοειδούς εντός της βρογχοκήλης, όπως και την επέκταση ή μη της βρογχοκήλης εντός του θώρακα.

Η σποραδική βρογχοκήλη αποτελεί τον συχνότερο τύπο και εμφανίζεται στο 5% του ενήλικου πληθυσμού, σε περιοχές με επαρκή διατροφική πρόσληψη ιωδίου. Η σποραδική βρογχοκήλη οφείλεται σε ένα συνδυασμό γενετικών και περιβαλλοντικών παραγόντων.

Σπανιότερα, η εμφάνιση βρογχοκήλης ενδέχεται να εμφανίζει ισχυρή κληρονομική προδιάθεση (οικογενής βρογχοκήλη) και οφείλεται σε κληρονομικές διαταραχές που αφορούν στη σύνθεση των θυρεοειδικών ορμονών. Εμφανίζεται συνηθέστερα στα πρώτα έτη της ζωής, ενώ η βαρύτητά της κυμαίνεται από ήπιο υποθυρεοειδισμό έως σοβαρό υποθυρεοειδισμό με συνοδό υπολειπόμενη σωματική και νοητική ανάπτυξη (κρετινισμός).

Όσον αφορά στην επέκταση της βρογχοκήλης εντός του θώρακα, οι περισσότερες περιπτώσεις βρογχοκήλης περιορίζονται στην περιοχή του τραχήλου. Σπανιότερα, βέβαια, κάποια ευμεγέθης βρογχοκήλη επεκτείνεται (καταδύεται) πίσω από το στέρνο εντός του θώρακα και ονομάζονται οπισθοστερνική ή καταδυόμενη βρογχοκήλη.

Η βρογχοκήλη εμφανίζεται σαν μία διάχυτη ομαλή διόγκωση στην πρόσθια επιφάνεια του τραχήλου, την οποία συνήθως παρατηρεί ο ίδιος ο ασθενής. Δεν είναι σπάνιες και οι περιπτώσεις που η βρογχοκήλη συνοδεύεται από πολλαπλούς όζους θυρεοειδούς (πολυοζώδης βρογχοκήλη), οι οποίοι σε κάποιες περιπτώσεις ψηλαφώνται από τους ασθενείς.

Η διαγνωστική προσέγγιση της βρογχοκήλης ακολουθεί αυτή των όζων του θυρεοειδούς αδένα. Η κλινική εξέταση του ασθενούς και η λήψη λεπτομερούς ιστορικού αποτελούν θεμέλια της διάγνωσης, ακολουθούμενα από την εκτίμηση των επιπέδων των θυρεοειδικών ορμονών στο αίμα και το υπερηχογράφημα του θυρεοειδούς αδένα και του τραχήλου. Απεικονιστικά, η βρογχοκήλη ξεκινά συνήθως ως διάχυτη (έλλειψη όζων), ενώ μετά την πάροδο διαφορετικού για κάθε ασθενή χρονικού διαστήματος ακολουθεί η εμφάνιση όζων (πολυοζώδης βρογχοκήλη).

Η θεραπεία της βρογχοκήλης εξαρτάται από πολλούς παράγοντες και περιλαμβάνει τη χειρουργική θεραπεία (θυρεοειδεκτομή) και τη θεραπεία με ραδιενεργό ιώδιο. Πολυάριθμες, ωστόσο, μελέτες έχουν αποδείξει την ανωτερότητα της χειρουργικής θεραπείας έναντι του ραδιενεργού ιωδίου στην αντιμετώπιση της βρογχοκήλης, όταν η χειρουργική επέμβαση πραγματοποιείται από εξειδικευμένο χειρουργό θυρεοειδούς, καθιστώντας τη ως τη θεραπεία εκλογής.

Στις ενδείξεις, λοιπόν, χειρουργικής αντιμετώπισης της βρογχοκήλης περιλαμβάνονται:

• Η παρουσία τοπικών πιεστικών φαινομένων (δύσπνοια, δυσκαταποσία)
• Η παρουσία μίας οπισθοστερνικής βρογχοκήλης, εξαιτίας του αυξημένου κινδύνου υπόκρυψης καρκίνου του θυρεοειδούς
• Η παρουσία μίας τοξικής βρογχοκήλης (υπερέκκριση θυρεοειδικών ορμονών που προκαλούν υπερθυρεοειδισμό)
• Η παρουσία μίας πολυοζώδους βρογχοκήλης με παρουσία ύποπτων όζων
• Η παρουσία μίας βρογχοκήλης με αποδεδειγμένη ύπαρξη καρκίνου του θυρεοειδούς (μετά από παρακέντηση διά λεπτής βελόνης – FNA υπό υπερηχογραφική καθοδήγηση και βιοψία)
• Αισθητικοί λόγοι

Για την επίτευξη του βέλτιστου θεραπευτικού αποτελέσματος, καθίσταται εξαιρετικά σημαντικό η χειρουργική αντιμετώπιση, όταν ενδείκνυται, να πραγματοποιείται από εξειδικευμένο χειρουργό ενδοκρινών αδένων (θυρεοειδούς, παραθυρεοειδών και επινεφριδίων) που μπορεί να επιλέξει την ορθή χειρουργική προσέγγιση και να την εκτελέσει με τη μέγιστη δυνατή ασφάλεια.