Πέτρες στη Χολή: Ποια τα συμπτώματα; Πότε πρέπει να αφαιρεθούν;
Η χοληδόχος κύστη εμπεριέχει τη χολή, η οποία αποτελεί ένα βιολογικό υγρό που παράγεται στο συκώτι (ήπαρ). Η χολή συνδράμει στη διαδικασία της πέψης και ειδικά των λιπαρών τροφών.
Οι πέτρες στη χολή ή πέτρες στη χοληδόχο κύστη (χολολιθίαση ή λίθοι στη χολή) συγκροτούν την κατάσταση εκείνη, όπου με απλά λόγια, μέσα στη χοληδόχο κύστη δημιουργούνται λίθοι.
Οι πέτρες στη χολή συνιστούν μία από τις πιο συχνές παθήσεις, που αφορά στο 10 – 15% του πληθυσμού, εμφανίζονται σε κάθε ηλικία, και το φύλο δεν αποτελεί παράγοντα διάκρισης. Αποδεδειγμένα όμως, οι γυναίκες καθίστανται πιο επιρρεπείς με διπλάσιο έως τριπλάσιο κίνδυνο εμφάνισης λίθων στη χολή, σε σύγκριση με τους άνδρες.
Σχετικά με τα αίτια που μπορεί να προκαλέσουν τον σχηματισμό λίθων στη χοληδόχο κύστη, πολλά έχουν ανά διαστήματα αναδειχθεί ενοχοποιητικά, τα παρακάτω όμως αποτελούν τα πιο σημαντικά και περιλαμβάνουν:
- Το γυναικείο φύλο
- Την προχωρημένη ηλικία
- Τον σακχαρώδη διαβήτη
- Τη διατροφή πλούσια σε λιπαρά
- Τη δυσλιπιδαιμία (αυξημένη χοληστερόλη ή/και τριγλυκερίδια στο αίμα)
- Την εγκυμοσύνη
- Την παχυσαρκία
- Την ταχεία απώλεια σωματικού βάρους
- Το οικογενειακό ιστορικό
- Διάφορες φαρμακευτικές ουσίες (οιστρογόνα, αντισυλληπτικά)
Πέτρες στη Χολή και Λάσπη στη Χολή
Όσο αφορά το μέγεθος που μπορούν να έχουν οι πέτρες στη χολή, αυτό διαφέρει, και κυμαίνεται από μέγεθος μικρότερο του 1 χιλιοστού (που αφορά στη χολική λάσπη) έως και αρκετά εκατοστά (που αφορά στη χολολιθίαση).
Ωστόσο, το μέγεθος που έχουν οι πέτρες στη χολή είναι σημαντικό, γιατί καθορίζει και την επικινδυνότητα τους.
Η λάσπη στη χολή μπορεί κάθε στιγμή να μπει στον κυστικό πόρο (πέτρα στο σωληνάκι της χολής) και έπειτα στον κοινό χοληδόχο πόρο. Το αποτέλεσμα είναι η απόφραξη του κυστικού πόρου, το οποίο και θα προκαλέσει μία οξεία φλεγμονή της χοληδόχου κύστης (οξεία χολοκυστίτιδα). Αντίθετα, η ενσφήνωση των λίθων στο χοληδόχο πόρο, δηλαδή η γνωστή χοληδοχολιθίαση, θα προκαλέσει οξεία χολαγγειίτιδα.
Ποια συμπτώματα θα προκαλέσουν οι πέτρες στη χολή;
Στους περισσότερους ασθενείς, οι πέτρες στη χολή δεν προκαλούν κάποιο ιδιαίτερο σύμπτωμα ή εμφανίζουν πολύ ήπια και μη ειδικά συμπτώματα, που συνήθως αιτιολογείται είτε στη διατροφή ή σε άλλες αιτίες, με αποτέλεσμα οι λίθοι στη χολή να συνυπάρχουν για μεγάλο χρονικό διάστημα και να είναι άγνωστοι.
Στους ασθενείς, όμως, που παρουσιάζουν συμπτώματα, οι πέτρες στη χολή μπορεί να προκαλέσουν:
- Κοιλιακό πόνο (ιδιαίτερα στην άνω κοιλία, στην περιοχή του επιγαστρίου ή ακόμη και πίσω από το στέρνο)
- Ναυτία, τάση προς έμετο ή έμετο
- Μετεωρισμό (φούσκωμα) της κοιλίας
- Αίσθημα πληρότητας μετά το γεύμα
- Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση (ξυνίλες)
- Θωρακικό πόνο, που μιμείται τον πόνο καρδιακής αιτιολογίας
- Πυρετό και πόνο στην κοιλία (σε καταστάσεις οξείας χολοκυστίτιδας ή οξείας χολαγγειιίτιδας)
- Ίκτερο (κιτρίνισμα του δέρματος και των ματιών).
Πως θα καταλάβω ότι έχω λίθους στη χολή;
Για την αναγνώριση των λίθων στη χολή πρέπει να πρώτα από όλα να ξεκινήσουμε με τη λήψη αναλυτικού ιατρικού ιστορικού σε συνδυασμό με πλήρη κλινική εξέταση.
Το υπερηχογράφημα αποτελεί, ωστόσο, την ιδανική εξέταση για τη διάγνωση της χολολιθίασης. Αποτελεί την πλέον ειδική εξέταση, η οποία μπορεί με ακρίβεια να διακρίνει μεταξύ μίας πέτρας στη χολή και ενός πολύποδα της χοληδόχου κύστης (πολύποδες στη χολή).
Ποια είναι η θεραπεία για τους λίθους στη χολή;
Όπως μας επεξηγεί ο Γενικός Χειρουργός Δρ. Κωνσταντίνος Αποστόλου, η οριστική θεραπεία για τις πέτρες στη χολή είναι η χειρουργική θεραπεία και συνίσταται στη λαπαροσκοπική αφαίρεση της χοληδόχου κύστης (λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή).
Η λαπαροσκοπική αφαίρεση χολής χαρακτηρίζεται και συνδυάζει όλα τα πλεονεκτήματα της λαπαροσκοπικής χειρουργικής, στα οποία συμπεριλαμβάνονται:
- ο ελάχιστος μετεγχειρητικός πόνος
- η ταχύτατη κινητοποίηση
- η άμεση σίτιση των ασθενών
- η μικρή διάρκεια νοσηλείας (μερικών ωρών)
- η ταχύτατη επιστροφή στην οικία και τις καθημερινές δραστηριότητες
- το άριστο αισθητικό αποτέλεσμα.
Πότε θα πρέπει να αφαιρούνται οι πέτρες στη χολή;
Κρίνεται αναγκαίο, συνεπώς, οι πέτρες στη χολή να αφαιρούνται στις παρακάτω περιπτώσεις:
- σε ασθενείς με πέτρες στη χολή και συμπτώματα από αυτές
- σε ασυμπτωματικοί ασθενείς που αντιμετωπίζουν παράλληλα και άλλα προβλήματα υγείας
- στους ασθενείς με λάσπη στη χολή ή πέτρες στη χολή μεγάλου μεγέθους (> 1 εκατοστό)
- σε ασθενείς που έχουν εμφανίσει ίκτερο ή οξεία παγκρεατίτιδα
- στους ασθενείς που εμφανίζουν επιπλοκές της χολολιθίασης
- σε ασθενείς που εμφανίζουν οξεία χολοκυστίτιδα με έντονο κοιλιακό άλγος και πυρετό.